29.9.07

Cemiterio de libros

Lemos esta noticia no Galicia Hoxe:
"O PP deixou un "cemiterio de libros" na Deputación de Lugo
Antonio Veiga, do BNG, describe a paisaxe coa que se atoparon na institución, con cuartos cheos de edicións que nunca se distribuíron".

Quen se decida ler a noticia enlazada atopará datos interesantes sobre a política editorial das institucións do país. A xente do meu gremio pode contar anécdotas sobre a cuestión para rir e chorar. O asunto xa vén de vello, e non é cousa dunha soa deputación nin só das deputacións.

Se hai algo bo nesta noticia é que nos informa dunha das utilidades deses organismos. Non hai tanto tempo había quen se preguntaba para que servían as tales deputacións. Pois velaí vai un detalle. E podemos engadir que tamén serven para xestionar o chapapote das corredoiras e as luces da entrada ós eidos (aínda que disto último non estou moi certo).

Volvendo ó lerio dos libros, quero incidir na suxestión que se fai na propia noticia. Non importa que algúns deles os usen os políticos para acantazarse, pero seguro que algúns dos "mortos" dese cemiterio poderían volver á vida nas bibliotecas públicas, nos centros docentes, nos círculos e asociacións culturais, nas encrucilladas de libros... Xa non me atrevo a dicir nas mans dalgúns particulares interesados en profundar en certas áreas do coñecemento e contribuír á súa difusión. (Isto último igual cheira a corrupción. ¿Meter diñeiro público en mans privadas? Claro que tamén se poden comprar se se poñen á venda.)

O que non se comenta na noticia é se ás institucións lles resulta máis caro editar en galego ca en calquera outro idioma. É unha dúbida que sempre tiven.
Tamén entendo que haxa xente que comprende esta política de cemiterio libresco. Non invento a queixa dun titor que informaba ó pai dun alumno que nunca levaba libros á clase. O pai, aínda non sendo do país, respondíalle á galega:
-¿Libros? ¿Pa qué?
(Imaxe dun libro editado pola Deputación Provincial de Lugo. http://www.culturagalega.org/bd/extra_detalle_imaxe.php?id=252.)

27.9.07

Día europeo das linguas

Onte seica foi o Día europeo das linguas. Na nosa comunidade educativa (como diría un pedagogo) pasou sen pena nin gloria. Esta nota vén ser como chegar ó fume das velas. Mais non hai caso, porque aquí somos multilingües e sachamos no idioma que nos poñan por banda. ¡Ai, logo!
Así e todo, enlazo aquí esta noticia e mais este vídeo que atopei no Vieiros. Non vos vén mal ós de bacharelato, agora que andades metidos na fariña da lingua e a sociedade. Mirade que traballo máis guapo fixeron os rapaces do vídeo. E ademais de faceren un traballo estupendo, parecen inmunes ó sarabullo que lles provoca a cuestión da lingua a algúns dos comentaristas da noticia. Nos tempos que corren é bo sinal.

24.9.07

Fran Alonso. Cartas de amor

Cartas de amor, de Fran Alonso (Vigo, Xerais, 2006)

O título é algo enganoso, mais o autor avisa: “non penses que son cartas de amor convencionais”. E aclara que “o amor e o desamor poden ser o motivo que leva as mulleres protagonistas destas historias a redactar as cartas. Pero nada máis”.
O lector vaise atopar con nove relatos en forma de carta (en papel ou para cibercorreo) encabezados por un título que apunta o tema central de cada un deles: “Ilegal”, “Desde as tebras”, “Confesión”, “Sáhara, améndoa amarga”, “Zé, volcán de amor”, “O que nunca me preguntaches”, “A carta inesperada”, “A guerra”, “Lonxe”.
En conxunto, forman un mosaico do convulso mundo actual e, asemade, botan unha ollada ás vidas tronzadas das protagonistas; vidas que foron levadas pola enxurrada dos acontecementos e que non se puideron vivir seguindo as escollas persoais:
1. A senegalesa Ndeye, que vai parir un fillo español, cóntalle á súa cuñada as peripecias da viaxe e a morte do marido (“Ilegal”).
2. Sabela Piñeiro, cooperante en moitos infernos deste mundo e agora abafada no pozo negro da guerra de Iraq, esconxura os seus fantasmas na carta que lle envía a un amigo (“Desde as tebras”).
3. Mónica confésalle a súa homosexualidade á mellor amiga a través dun correo electrónico, porque non quere soportar unha situación que parece obrigala a vivir unha dobre vida (“Confesión”).
4. Besmeh Haumdi, estudante retornada ós campamentos de refuxiados do Sáhara, escríbelle ó seu namorado. A carta é un lamento: sente o deserto coma un cárcere e lamenta non poderen vivir nesa patria soñada pero descoñecida, porque está ocupada por outros.
5. Belinha vai emigrar para os Estados Unidos. Levará con ela os seus fillos. Cabo Verde só é miseria para ela. Mais antes escribirá ó marido, meterá a carta nunha botella e deitaraa no mar. O marido tamén emigrara, a Lisboa, pero non a quixera levar canda el e foi deixando de escribirlle e de mandarlle diñeiro. Belinha tivo que deixar de ver o seu marido como “Zé, volcán de amor”.
6. Dyana, rapaza filipina de 17 anos, vive da prostitución. Namorada dun vigués (cliente europeo), mándalle nunha carta a cara triste da súa vida. Aspecto este polo que o vigués nunca se interesou (“O que nunca me preguntaches”).
7. Begoña, señora de Núñez, pídelle a un antigo mozo, fuxido republicano, que non lle volva escribir. “Nada quero saber de ti”. “A carta inesperada” retrotraeuna “a un pasado doloroso e moi equivocado”. A señora de Núñez ten a súa vida edificada sobre a solidez dunha familia. Así e todo...
8. Maida leva unha vida bailando de conflito en conflito. Xa non soporta “unha ollada máis doutra vítima das guerras”. A carta que envía a Saraievo para Dzevad, “a quen tanto amei”, é a carta dunha suicida (“A guerra”).
9. Bárbara pon fin ó seu amor adolescente. No correo electrónico que envía a Luís Alberto disuádeo da aventura na que este pretende embarcarse e exponlle con claridade e madurez as razóns polas que o seu amor non ten futuro estando tan “Lonxe”. Cómprelles renunciar ó pasado. “Un océano de auga gorda interponse entre nós”.
Temos nestes relatos unhas vidas tronzadas, desviadas da vontade das protagonistas e gobernadas por acontecementos que non poden controlar. Son retallos de vidas de sobreviventes. As protagonistas sofren de saudade, viven con ansia de regreso ó seu país ou á súa vida perdida, agachan a realidade ás familias... Viven no temor dun futuro incerto e a desesperanza é un sentimento común. Guerras, inmigración, exilio e homofobia son as pragas que asolagan o mundo descrito nas cartas.
Os acontecementos concretos referidos nos relatos son todos moi recentes. Quitada “A carta inesperada” (1946), o resto das cartas móvense nun abano temporal entre 2000-6. As dúas cartas sen datar tampouco precisan dun esforzo especial para situalas: calquera guerra posterior á de Bosnia (“A guerra”); tocante ó sexo mercenario asociado ó turismo ou ós negocios que latexa en “O que nunca me preguntaches” tampouco hai que ir ós manuais de historia para datalo.
A temática do libro tráenos á memoria O brillo dos elefantes, polo que ten de identificación e compromiso cos desfavorecidos do mundo. Obviamente, no resto dos aspectos non son obras comparables, aínda que ambas as obras enfocan a historia dende a perspectiva de quen a padece. Tamén ambas resultan de incuestionable interese se se pensa na educación en valores. Pero aquí só falamos de lectura, non vaia ser que se pense que estamos a defender a inmigración, a guerra, a homosexualidade ou a prostitución. Estas situacións aínda hoxe non son de libre elección. Tampouco as elixiron os personaxes desta obra. Pero intentan vivir con dignidade e soñan cun mundo unha migalliña mellor do que lle tocou en (mala) sorte.

23.9.07

Himno. Xénese e interpretación

Achamos no Galicia Hoxe dous artigos de interese para escolares.

Ambos os artigos tocan o tema do himno (galego). O de Neira Vilas -"A xénese do Himno"- vén sendo un novo artigo da serie que sobre este tema vai publicando no xornal citado. O de Xosé Manuel Beiras -"Do Courel a Corrubedo. VII. 'Imbéciles e escuros'"- trata da interpretación de certas palabras que sentan tan mal a algunha xente (lembro un historiador, teólogo, xornalista...). Este segundo artigo toca, cun evidente ironía, outros temas non directamente relacionados co himno, pero si co país.


En fin, aquí só chamamos a atención sobre os aspectos escolares de ambos os dous artigos. Quen teña ollos para ler, que lea.


(Foto publicada no Galicia Hoxe.)

22.9.07

Velorio multitudinario

Velorio multitudinario, pero non polo número de asistentes, senón polo número das defuntas.
Atopamos no Galicia Hoxe esta noticia:

"Tres mil linguas en perigo de extinción
Tamén está en perigo a
diversidade lingüística do planeta, de xeito que xa se dá por segura a perda de tres mil variedades idiomáticas –das sete mil que se falan no mundo– nos Andes, en Siberia, en Australia e nos mesmos Estados Unidos. A colonización xogou un papel determinante neste imparable proceso de extinción".

Recollo a noticia para tranquilizar a conciencia. ¡Hai que ver cantos lingüicidios se cometen no mundo! Menos mal que a nós os lingüicidios ráscannola. Porque neste recuncho que habitamos xa hai ben tempo que somos monolingües -como Dios manda-, e vivimos en algolingüismo harmónico, sen exclusións nin exclusivas.


Ademais, como deixou dito alguén por aí, a morte dunha lingua non é ningunha desgraza. Desgraza si que o é a desaparición das baleas, por exemplo.
O que non lembro ben é en que idioma se fixo esta última afirmación. E tampouco sei valorar ben se importa ou non que desaparezan todos os usuarios dunha lingua ou se algún queda que se vexa obrigado a vivir nunha lingua na que non o pariron.
Nota sen gastos: a información do artigo que se cita é interesante para os que estudan bacharelato; incluídos os monolingües. E, de paso, como exercicio de sensibilidade non está de máis pensar en cantas cousas máis se van detrás dunha lingua que morre.
Así e todo, cómpre non esquecer que haberá moita xente que se alegre. No século XXI, coma no XIX (dezanove) hai ben xente que pensa que a diversidade lingüística é un encordio. E que hai linguas, como a galega, que deberían desaparecer do mapa en aras da unidade nacional, da paz social e do progreso. E non pensan así só os paifocos que non contribuíron ó avance da humanidade en ningún idioma; tamén atoparedes o mesmo pensamento entre as elites de carreira que se consideran fóra do mundo se non se pasan á lingua do diñeiro.

O desprezo, o prexuízo, a fachenda... non desapareceron cos dinosauros.
Tocante a relación amorosa coa lingua galega, lede o post "Pedagoxía á carta", no Aletófilo do Morrazo. Recolle aspectos que se entenden de seu, salvo que non se queiran entender.

21.9.07

Proposta de ensino

No apuntamento de hai uns días coloquei a foto da páxina da proposta de ensino que nos fai a revista LongaLingua 4. Só se logra ler o que di un dos paxarecos: o que serve de máxima. Copio neste novo apuntamento o texto completo, porque non só propón unha actitude ante a lingua, senón tamén unha actitude ante a vida.




"QUE SE FALE E ESCRIBA EN GALEGO DEPENDE DE TI!
1. Fala en galego sempre que poidas. Coa familia, cos amigos e amigas, etc.
Fai o propósito de falar en galego a quen sabes que te entende aínda que até o
de agora lles falases en castelán.
2. respecta a aquelas persoas que che falen noutra lingua, mais exixe que
tamén as outras persoas respecten a túa.
3. Diríxete en galego a todos e todas: na rúa, por teléfono, no centro de
ensino, no traballo. Verás que te entenden. Continúalles a falar en galego,
aínda que che respondan noutro idioma.
4. Ás persoas que coñezas que entenden o galego coloquial, mais mostran
curiosidade por algún termo que ignoran, explícalles o significado desas
palabras, axudándoas a ampliar o vocabulario. Se alguén se esforza en falar o
noso idioma, sélle de axuda e demóstralle que valoras o seu comportamento.
5. Respecta as diferenzas locais da lingua. Coñece as particularidades de
cada zona. Esta é a riqueza do galego, como a de todas as linguas.
6. Toma a decisión de escribir todos os apuntamentos, notas, correos
electrónicos e cartas en galego. A partir de hoxe pon sempre o teu nome en
galego. Fai mudar os teus papeis, impresos, rótulos, etc. Sería ben triste que
por aforrar uns pequenísimos gastos deixásemos de contribuír á expansión do noso
idioma.
7. Faite subscritor/a de publicacións escritas total ou en boa parte en
galego. Le libros, asiste a espectáculos teatrais, musicais, cinematográficos,
visita páxinas web, etc, na nosa lingua.
8. Exixe de todos, mesmo das institucións máis rotineiras, que che escriban
en galego. Faino amabelmente. Non perdas o tempo e os nervios en pelexas cos
inimigos declarados da lingua do país. Déixaos de lado, ignóraos.
9. Se tes como lingua familiar o castelán, interésate pola nosa lingua.
Loita contra a inxustiza fomentada durante tantos anos. Toda a represión dunha
lingua é un acto de barbarie. E sobre todo tenta falala e escribila, porque a
mellor defensa de calquera lingua é o seu uso.
10. Se sentes un bloqueo psicolóxico, como adoita ocorrer para pasar a
falar en galego con persoas e en ambientes en que sempre falaches castelán,
comeza por usalo cos descoñecidos, a practicalo en situacións novas, para ilo
introducindo despois na túa esfera habitual. Non te envergoñes dos defectos de
pronuncia ou escrita; respectar o galego mais a distancia, "sen rompelo nin
lixalo", iso si que deteriora o idioma.
11. Se es profesor/a e non impartes as aulas en galego, proponte comezar
para este curso vindeiro. O tempo que resta é suficiente para te póres ao día.
Cun pequeno esforzo contribuirás dun xeito moi importante á normalización do
noso idioma.
Fotocopia este texto e difúndeo polo teu centro de ensino.
TODA PERSOA QUE DEFENDA A SÚA PROPIA LINGUA SEN AGREDIR A NINGUÉN TEN A RAZÓN DA SÚA PARTE
(Adaptación dun texto ideado polo Dr. Tilbert D. Stegmann, da Universidade de Frankfurt)".

Transcribo este texto pensando no carácter case que sagrado que ten a lingua para os meus alumnos. Cando os presiono para que a empreguen coa maior corrección posible, míranme coma se estivese forzándoos a cometer un sacrilexio.
(Sacrilexio, ¿qué es?)

20.9.07

Mennulara, de Simonetta Agnello

Para o club de lectores d' A Mennulara.
Deixo aquí un cuestionario sobre esta novela co ánimo de que vos sirva de guía para a lectura.

O cuestionario xa estivo colgado noutro lado, pero tivemos que emigrar por razóns económicas.

Trátase aínda dun cuestionario provisional, pero creo que pode servir para ir empezando.

Velaí vai:


LECTURA: Simonetta Agnello Hornby, A Mennulara, Vigo, Galaxia, 2005.

CUESTIONARIO
1. Argumento (breve).
2. O tempo na novela.
3. O recurso ós funerais no desenvolvemento da novela.
4. Comenta o cambio social que se describe na novela.
5. A novela como estudo dos sentimentos.
6. Establece o código de honra das sociedades secretas.
7. O humor.
8. O suspense.
9. Os personaxes segundo a súa profesión.
10. O espírito de lealdade.
11. As aparencias como recurso para manter a orde social.
12. O personaxe central da novela.
13. ¿Atoparías casos coma o da Mennulara na nosa literatura?
14. Comenta o método adoptado para contarnos a historia.
Ademais do enlace do título, podedes botarlle unha ollada e estoutra páxina:
http://www.culturagalega.org/lg3/extra_recension.php?Cod_extrs=695&Cod_prsa=255, que nos dá unha ampla información para achegármonos á obra ben guiados.

19.9.07

Volvemos ás aulas


Volvemos ás aulas, non hai máis voltas. E tornamos con forza, ánimo, esperanza... e unha chea de boas intencións. ¿E con medo? Ese deixádeo na outra chaqueta.

Como este é un caderno de lingua, tamén para ela estaremos cheos de bos propósitos. Podemos asumir o que deixou dito un tal Eduardo -¿ou Arturo?- Pondal: déchesme unha lingua de ferro, devólvoche unha lingua de ouro. E se foi outro quen o dixo ou mesmo non o dixo ninguén, tanto dá. O propósito é bo, e facémolo santo.
Colgo aquí unha "Proposta de ensino" que atopei na revista LongaLingua 4. Reparade en que non é só unha proposta para o uso dunha lingua; tamén é unha proposta de boa crianza. Seguídea. Havos prestar.


Hoxe tamén retoma o curso La Voz de la Escuela. Botádelle unha ollada á páxina 2. O artigo de Ana T. Jack sinala estratexias para superar con éxito esta nova xeira que hoxe comezamos. Explícanos o método DAFO, que debemos seguir; e fálanos da "indefensión aprendida", que debemos evitar.
(Na páxina 4, recuncho da esquerda abaixo, atoparedes algúns "vellos" coñecidos.)


E se aínda con todo isto vos quedan dúbidas, acollédevos ó principio democrático daquel personaxe de Mafalda (creo que era Manolito Goreiro): o primeiro día de curso todo o mundo pode sacar dez.
Ánimo, forza e sorte.

(Imaxe de Maolito Goreiro en http://www.geocities.com/soho/museum/5495/manolito.html.)

17.9.07

Pasarse ó castelán

Tropezamos no diario gratuíto De luns a venres (17-09-07) coa columna de Anxo Lugilde. Fala de "atrancos lingüísticos". E un dos atrancos que comenta di textualmente:

"No Ministerio de Cultura moléstaos que na prensa se comenten as
dificultades do ministro para falar en galego, idioma no que acaba de publicar
un poemario. Esas dificultades son tan notorias que ata Emilio Pérez Touriño lle recomendou a César Antonio Molina que se pasase ao castelán".

Supomos que se referirá ó poemario Eume (2007). Molina xa publicara en galego Soños nos cantís (2006).

¿Que pasaría se lle fixese caso ó consello do presidente da Xunta? Pois que hoxe teriamos dous títulos menos no noso acervo poético. E non creo que sexa menos poeta Molina por precisar de axuda lingüística. Como non é menos poeta Lorca nin outros creadores alófonos que quixeron amosar a súa sensibilidade en la dulce lengua gallega. Dende o fondo do corazón, son de agradecer os versos e a actitude.

En opinión dun pobriño profesor de ensinanza secundaria (con todo o prestixio que iso carrexa hoxe en día), non creo que seguindo o consello do presidente se dese aprendido nin a lingua materna. Pero, ademais, ¿por que se tería que pasar ó castelán? Xa está instalado no castelán. De "pasarse" a outra lingua, que sexa á galega. E viríanos ben que o fixese sen timidez, sen medo, sen arrepentimento.
Para as meteduras de zoca non está de mais lembrar o que di o Evanxeo por algures: quen estea limpo de culpa, que zorregue o primeiro cantazo. (Aínda que entre nós a lapidación está prohibida, seica; por iso o politicamente correcto é tirar a pedra e esconder a man.)
Se cadra, o que está a facer Touriño é aconsellarse a si mesmo. Hai moita xente que morre de ganas por "pasarse", pero hai circunstancias que nos obrigan a empregar unha lingua de porta afora e outra na intimidade.
O que non entendo é esa ansia de perfección cando se trata do uso do galego. ¿A que se debe tan alto nivel de esixencia que nos fai preferir o abandono a un uso incorrecto? ¿E como encaixa ese prurito perfeccionista co uso perralleiro, máis duradoiro ca unha batería alcalina, teimudo e calcorra, que esmaga a gramática -pobriña- sempre no mesmo calcaño? ¿Como entender esta desidia que impide ir mellorando o nivel de lingua co uso e o paso do tempo? ¿Como explicalo en xente que vive da palabra (non do conto)?
Din os sociolingüistas que con esta actitude non imos a ningures. A lingua, queren dicir, non vai a ningures. Fai menos dano a hostilidade.
Se o consello é "pasarse", puidemos ter aforrado o gasto do Plan Xeral de Normalización.
Por certo, ¿"pasarse" non se emprega para falar de traidores e espías? Paremos, pois, para non "pasarnos" de rosca. Ademais, estou seguro de que Touriño non dixo o que os periodistas entenderon. Non é o primeiro ó que lle pasa algo así.
Nunca oín falar galego a César Antonio Molina. Pero se o fixo, parabéns. Agradézolle o feito. E os versos.

16.9.07

Álvarez Blázquez. A pega rabilonga

A pega rabilonga e outras historias de tesouros, de Xosé María Álvarez Blázquez (Vigo, Edicións Castrelos, 1971). Facía o número 20 da célebre colección “O Moucho”.
Contén o libro cinco relatos breves que teñen en común agacharen a historia dun tesouro. Titúlanse estes relatos: “A pega rabilonga”, “A gavilla”, “A pedra”, “A esmeralda” e “A furna”. Cada relato leva a súa dedicatoria a : Isidoro Millán González-Pardo, Celso Emilio Ferreiro, Álvaro Cunqueiro, Luis Bouza Brey e Manuel Casado Nieto, respectivamente.
1. “A pega rabilonga” dá título ó conxunto dos relatos e cóntanos a historia dunha vella fidalga, derradeiro membro dunha familia que foi esmorecendo. Canda a familia vanse indo as propiedades. E mesmo o pazo onde malvive a vella fidalga vai sentindo os alifafes da ruína.
Á vella mantense da caridade dos veciños que noutrora traballaran para o pazo. Coa vella vive a señora Marica, unha pega rabilonga que curara e adoptara dende cría.
A pega é ladra de seu. E vaille chegando ás ruínas do pazo con alfaias e moedas que a vella señora malvendera xa nin sabía cando. Un mal día, mentres a pega escaravellaba no agocho dos seus tesouros tivo un encontro cunha donicela. A fidalga ordenou un enterro digno para o paxaro. Cando foi á procura do agocho da pega, morreu esmagada polas pedras dun muro medio esborrallado.
Á par da tenra e triste historia da fidalga, o autor tamén nos dá conta da ruína da súa clase social e dos cambios que neste aspecto se foron producindo.
2. En “A gavilla” cóntanos a orixe da fortuna da familia dos Ferradores. “Agora os Ferradores xa perderon o alcume e andan de Maxistrados e Doutores e Capitáns da Mariña Mercante” (p. 21). Pero a historia remóntanse ós tempos da invasión napoleónica, coas súas idas e vindas de soldados e partidas que aproveitaban o río revolta para a súa pesca particular. Unha desas mandas de facinorosos requisoulle un mulo ós Ferreiros para cargar o botín. Mais a partida foi sorprendida nunha emboscada e o mulo (Cuco) aproveitou a confusión para volver á casa cargado de diñeiro e alfaias.
Riqueza para a familia, mais desgraza para o animaliño... ó que houbo que eliminar por se ter convertido en testemuña incómoda. É así a vida, como diría o propio Ferrador:
–Ás veces tocan a depende... (p. 34).
3. “A pedra” é un relato dedicado a Álvaro Cunqueiro. Cremos que a dedicatoria é moi significativa, porque quedamos sen saber se o tesouro do que se fala é real ou só existe na imaxinación dos protagonistas. Quizais sexa nisto onde reside a emoción do relato. Nisto e mais nas instrucións para o rescate do tesouro que se van transmitindo de vellos a novos, a tempo lento e con todo luxo de detalles (p. 35).
Se queremos ver unha lección no relato, ten de ser a apoloxía do aforro. O tesouro só se toca en caso de extrema necesidade: que non haxa cartos para o enterro.
A idea que o lector se pode facer do ambiente e dos protagonistas é a de que non nadan na abundancia. Mais aínda así non caen na tentación de botar man do tesouro, que está na cociña, agachado nun hipotético buraco tapado pola pedra que lle dá título ó conto. Cómpre deixalo, “porque algún día pode vir unha enfermedá” (p. 39).
Se cadra, o tesouro está no vivir con tempero, confiados só na forza do traballo.
4. “A esmeralda” é a historia do naufraxio dun iate inglés, contada polo vello mariñeiro Pedro o Caxigas ó narrador mentres compartían unha merenda con centolo.
O vello mariñeiro vén sendo o derradeiro da súa especie. Non cambiará de barrio nin de oficio, como fixeron outros veciños cando o remo non foi abondo para lles dar de comer. O Caxigas vive só, e vai gorentando a soidade co que lle arrinca ó mar e mais co tabaco de picadura e as merendas que lle leva o narrador. Non para na casa máis que cando hai temporal. Coñece a Natureza, respéctaa e trátaa con coidado.
O iate, cos seus sete tripulantes, engulipouno o mar. Nada quedou deles, salvo un frasco que o mariñeiro puxo diante dos ollos do narrador. No líquido do frasco conservábase unha man de muller, coas unllas aínda pintadas e cunha sortella de esmeralda nun dedo.
5. “A furna” diferénciase dos outros contos en que o narrador é o propio protagonista. Ó non ter outra testemuña que dea fe do que se nos conta quedamos coa dúbida de se se trata dun feito “real” ou do delirio dunha cabeciña estragada polo golpe dunhas pedras: “Todos din que son home de moita fantasía e que xa denantes de me crebar a chola andaba algo virado” (p. 50).
A historia vai quedar escrita nunha libretiña. ¿El será verdade que estivo nunha furna cheíña de onzas de ouro? Pensar, pensa volver a ela, porque sabe do sitio, cando volva de Santiago.
(Imaxes: capa e contraportada de A pega rabilonga e outras historias de tesouros, de Xosé María Álvarez Blázquez.)

14.9.07

¿Casar en silencio?

Copio aquí un titular que aparece en La Voz de Galicia de hoxe:

Refírese a Las Vegas (USA); Santiago e Ferrol están aquí ó lado.

A noticia non é unha novidade. Cada dúas por tres atopamos algunha semellante. E se non hai máis é porque os protagonistas destes actos prefiren tirar "p'adiante", que xa bastente lea teñen ó lombo como para andar con idiomas e formularios.

A noticia dá un repasiño ó grao de cumprimento da Carta Europea das Linguas Rexionais, asinada polo Estado español.

Menos mal que estamos a vivir unha situación de igualdade exquisita no tocante ó uso das linguas oficiais. Porque é de non crer que nin poidas pagar nese idioma que chaman galego. Non podes pagar no idioma, que o que é cobrar, cóbranche e mesmo con recargo.

Un amigote co que tomo café a miúdo deixoulles dito ós familiares que se non lle rezan en galego, que o enterren caladiños. E para o casorio, se fose hoxe, faría o mesmo:

-Casar en silencio. Total, despois tampouco che deixan abrir moito a boca...

Animalada á parte, a cousa é para rir... de noxo e desesperación.
¿Non tedes, por veces, a sensación de estardes a vivir nun mapa... mudo?

2.9.07

Himno

Aínda sen apagar a polémica sobre a lingua -¡e aínda o que lle queda!-, acendeuse a cacharela do himno. Non nos queremos meter nas liornas dos políticos, pero si achegarnos á historia no noso himno (que existe aínda que algúns non o cantemos; asubialo tamén pode valer). Neste sentido, coidamos de interese os artigos que enlazamos porque recollen, ademais dos feitos históricos, o sentir e o pensar dunha xente respectuosa e respectable. Referímonos ás reportaxes:




"Noite da estrea", de Xosé Neira Vilas, "evoca aquel 20 de decembro de 1907 na Habana, cando se interpretou por vez primeira o himno galego" (Galicia Hoxe, 2-9-07). "A longa viaxe do himno", de Ángel Varela, recolle os avatares da composición (La Voz de Galicia, 2-9-07).

Os traballos citados dan información abonda como para ter unha idea bastante cabal da cuestión. Mais, á parte da información que nos refresca o coñecemento, volvemos sentir esa amarga sensación que nos causa o sabérmonos mellor identificados e explicados dende fóra ca na propia casa. ¡Que se lle vai facer!, diría un galego.
Como remate, e para quitarlle ferro ó asunto, vénnos ben o artigo de Anxo Tarrío Varela, "Praza de Pascual Veiga", que pide sentidiño aínda que sexa de broma.



Imaxes de