18.4.10

Noticias de literatura-78

Antonio Campos Romay presenta A ollada melancólica, un conxunto de 21 relatos:
Cun estilo directo e unha prosa contundente, apegada á realidade cotiá, Campos Romay rememora "unha época triste, de xente triste e sen horizontes, nun suburbio dunha cidade galega. Xentes que non terían espertado o interese de ninguén, por iso eu pensei, máis que en escribir relatos, en fotografar aquelas persoas, no papel. Desde a nostalxia, a melancolía de que non puido ser doutro xeito. Daquel tempo de odio a quen roubara a liberdade... Dunha época na que, se Goya volvese vivir, tería pintado as súas pinturas negras...", explicou o autor (Galicia Hoxe, 10-4-10).
Luz Pozo Garza, premio Irmandade do Libro:
Luz Pozo, unha das escritoras máis importantes da literatura galega do século XX, naceu en 1922 en Ribadeo. Os seus primeiros anos pasounos en Viveiro até a chegada da Guerra Civil. Na contenda, o seu pai foi detido e encarcerado. Nesa situación, a súa familia trasládase a vivir a Marrocos. Ao final do enfrontamento, a familia regresa a Galicia. Estas vivencias inflúen de forma considerable na vida e na obra de Luz Pozo. A pesar de que os seus comezos literarios foron en castelán, Luz Pozo comezou a escribir en galego en 1952 coa súa obra Ou paxaro na boca. Entre as súas obras, destacan Verbas derradeiras (1976), Concerto de Outono (1981) ou Códice Calixtino (1986) (Xornal de Galicia, 11-4-10).
Iván García Campos gaña o Blanco-Amor de novela:
“É unha novela cando menos, estraña” di o escritor Iván García Campos de Imposible de Desatar, a novela coa que gañou o Premio Blanco Amor deste ano. Explica que “parte dun tipo de narración diferente ao que adoita ser habitual, na que se xoga co lector mediante os tempos narrativos e o silencio, un recurso importante que se converte nun protagonista máis, nun elemento básico para o desenvolvemento e a comprensión do texto” (Xornal de Galicia, 11-4-10).

En Vieiros:
O xurado valorou “a coherencia e o equilibrio entre a forma e o fondo, e o retrato da cara oculta da sociedade actual, dos conflitos persoais, da soidade e incomunicación, a través de personaxes cargadas de humanidade”. Ademais, na súa acta subliñan o “carácter innovador” do autor no tocante ao estilo e ás técnicas narrativas”.

N' A Nosa Terra sinálase que "a novela premiada conta a historia dunha familia contemporánea chea de contradicións nos que cada membro se desdobra en distintas personaxes creando unha interesante trama narrativa".

No Galicia Hoxe (12-4-10) saliéntase, entre outras cousas:
incomunicación na sociedade actual, os heroes anónimos aos que ninguén olla fóra do seu círculo inmediato, a situación actual do mundo laboral ou o tránsito da familia tradicional aos novos tipos de familia son algúns dos temas que aborda Imposible de Desatar
Emma Pedreira publica Xoguetes póstumos:
Son póstumos porque foron escritos tras ese momento no que dixen «ata aquí». Propúxenme deixalo, pero non puiden evitar seguir escribindo poemas soltos que recolle este libro. Xoguetes refírese a que sigo a xogar coas palabras (La Voz de Galicia, 16-4-10).
Premios da Crítica. Noticias no Galicia Hoxe e mais no Xornal de Galicia.

Imaxes de: Galicia Hoxe (Campos Romay), Xornal de Galicia (Iván García Campos), La Voz de Galicia (Emma Pedreira).

10.4.10

7.4.10

O lobishome de Candeán

0. As citas de Álvaro de Campos (heterónimo de Pessoa) que a autora coloca ó longo da obra sérvenlle ó lector para establecer as tres partes estruturais da novela.
As citas do poeta portugués parecen escolleitas pensando no desenvolvemento do personaxe do lobishome: a memoria insomne, o cadáver do propio pasado, a esperanza invisible. Velaí a evolución dun individuo consciente de que vive unha vida que lle resulta allea e sobre a que non ten ningún control.
1.1. Na primeira parte da novela (capítulos 1-11) dásenos noticia da morte de Elvira baixo as gadoupas dun lobishome, da aparición do cadáver e do seu enterro. Preséntansenos tamén nesta primeira parte os personaxes que atoparemos ó longo da historia cos seus trazos definitorios: Elvira, a vítima adolescente; Silvia, a súa amiga, por quen sabemos dos hábitos da mocidade, como os excesos co alcol e a chegada tarde á casa cos problemas que isto xera no seo familiar; Berto, irmán de Elvira, que vive absorto no seu mundo de videoxogos; Puri, señora da súa casa e escrava da familia e do bar. Aparecen tamén, entre outros, o policía e mais Balbina, a misteriosa muller do pano negro. No enterro xúntase a parroquia e xorde como un xuíz colectivo.
1.2. Na segunda parte (capítulos 12-29) desenvólvense as pescudas e vanse decantando as actitudes dos personaxes. A noite gaña presenza e os escenarios tórnanse máis concretos: adro, cemiterio e monte, en exteriores; cuartos (de Berto, de Sali, do lobo...), en interiores.
Algúns personaxes pasan a primeira liña, nomeadamente o de Balbina, que sabe "escoitar por debaixo das palabras" (p. 96). As pescudas rematan coa detención do lobishome na súa propia casa.
1.3. A terceira parte (capítulos 30-31) funciona como colofón: as augas van volvendo ó rego da "cruel normalidade", salvo excepcións. Bieito segue a súa particular procura do lobo, malia haber xa un detido. Celia, a nai de Elvira, seguirá coa súa vida en soidade.
2. O peso da novela recae na construción dos personaxes. De entre eles, este lector salientaría o lobishome e Balbina. Son dous tipos de personaxes que gozan de tradición nas nosas letras.
O lobishome que temos aquí, malia ser un perigoso criminal, presenta máis a fasquía dun enfermo ca a dun malvado. Semella máis culpable por abandonar a medicación (¿perrencha de adolescente?) que polo crime cometido. Resulta curiosa a compaixón que esperta nos seus perseguidores: Balbina vai visitalo ó cárcere e lévalle algún presente.
Este último personaxe, de idade indefinida, reúne os trazos da vella sabia e da meiga. Mesmo encabeza o mostrario de bechos raros para os seus parroquianos: "Os cativos inventaron a historia de que esa muller é en realidade unha bruxa que sae de noite a chucharlles o sangue aos bebés" (p. 129). Os veciños prefiren evitar a esta muller solitaria que, por outra parte, sabe vivir en paz consigo mesma.

3. Fálase da novela en:
  1. La Voz de Galicia, que a presenta como unha novela de terror.
  2. O blog da Editorial Galaxia, que nos sinala outras fontes críticas.
  3. Héitor Mera, en Vieiros, considera que "O feito de prestarlle tanta atención os personaxes quítalle moito ritmo narrativo á noveliña".
  4. Fervenzas literarias coloca a obra na sección "O mellor do 2009".


Paula Carballeira, O lobishome de Candeán, Vigo, Galaxia, 2009.

5.4.10

Chamádeme Simbad. Léxico-1

Prezado club de lectura de Chamádeme Simbad (de Francisco Castro), deixo a ligazón deste exercicio de léxico. É moi faciliño este xogo e non dura máis alá de tres minutos. Veña, dádelle duro. Premede no título do post ou en

3.4.10

Noticias de literatura-77

Luís Seoane: A investigadora Charo Portela achégase á figura e á obra desta inmensa figura das nosas artes e das nosas letras:
“Para Luis Seoane, o Medievo era unha época a imitar”, asegura Charo Portela, autora de Luis
Seoane e a Galicia Medieval, unha monografía que presentou onte na Universidade de Santiago. Nos textos do Seoane escritor e nos lenzos do Seoane pintor asomou a Idade Media de xeito constante durante toda a súa vida, vista “como unha época de esplendor e riqueza, de gran nivel cultural e na que o pobo, grazas a feitos como as revoltas irmandiñas, foi o protagonista da Historia”, di Portela (Xornal de Galicia, 10-3-10).
Agustín Fernández Paz fala con Vanesa Oliveira no Galicia Hoxe (13-3-10):
É evidente que se a lingua na que escribimos se alcuma de imposta, de inútil, de atrasada, de limitadora, é obvio que calquera ofensa á lingua e calquera retroceso na sociedade no ámbito lingüístico é unha ferida que nos chega ós escritores, que á fin e ó cabo, traballamos coa lingua. Non podemos doutro xeito que ver con preocupación o panorama actual. Escribir en galego sempre supuxo escribir contra as circunstancias adversas. Nese aspecto, Rosalía é un exemplo importante porque escribiu os seus libros nunhas condicións difíciles. O certo é que o panorama sociolingüístico que tiñamos había atrancos pero daba a sensación de que se avanzaba. Pero dende hai un ano, temos a sensación e a certeza de que hai unha vontade de limitar a presenza social da lingua.
Antonio López Ferreiro: lembranza da súa obra e figura no centenario do seu pasamento. O concello de Vedra prepara actos para dignificar a figura do polígrafo.
O último canto, na lista White Ravens 2010:
O último canto (editado en galego, español e, en breve, en portugués, inglés, francés e italiano) enfronta dun xeito entrañable e natural a morte, un concepto difícil de comprender para os nenos e de explicar para os adultos. No libro, Pablo Albo trata de explicar as diferentes etapas afectivas que se experimentan tras a perda dun ser querido: o dó, a aceptación, e finalmente, o recordo (Galicia Hoxe, 20-3-10).
A casa da luz de Xavier P. Docampo, ó cine:
Esta novela conta a vida de Alicia, unha rapaza trastísima á que, ao parecer, todo lle vén do seu ingobernable desexo de saber, de coñecer e de experimentar (Xornal de Galicia, 27-3-10).
Fernández Naval gaña o Premio de Poesía Fiz Vergara Vilariño con Bater de sombras:
Bater de sombras marca, segundo subliña o autor nunha conversa telefónica, un cambio no foco da súa poesía: el sempre escribira desde a perspectiva da luz e neste libro esculca un ámbito contrario. "A sombra é algo que convive connosco", asegura, "dentro de nós, e aínda que combatemos contra ela cada día, hai días nos que a sombra aflora. Desta vez, quixen vivir mirándolle aos ollos" (Galicia Hoxe, 28-3-10).
O Xornal de Galicia salienta:
O ourensán Francisco Fernández Naval foi escollido onte como gañador da X edición do Premio de Poesía Fiz Vergara Vilariño, co seu libro Bater de sombras, que nace "do desexo de examinar esa parte tenebrosa do ser humano", en palabras do propio autor.
O león Kandinga, de Boniface Ofogo (Kalandraka), premio CJ Picture Awards:
O protagonista desta fábula é un rei -enfermo, vello e abandonado- vido a menos pola súa crueldade. O egoísmo e a avaricia son malos compañeiros de viaxe, non só para os animais salvaxes, senón tamén para as persoas...
Boniface Ofogo propón unha reflexión sobre o comportamento humano e pon a experiencia do seu pobo natal ao servizo dos lectores para que aprendan esta moralexa: "Se tes moito, é bo compartir cos que non teñen nada". Elisa Arguilé acompaña o texto cunhas ilustracións de estilo primitivo que destacan pola súa forza expresiva e os contrastes de cor (Galicia Hoxe, 30-3-10).
O Café Bar 13 segue adiante coa colección O Lapis do Taberneiro:
«A pretensión de todo isto non é comercial, senón realzar o aspecto comunitario arredor dunha taberna nun barrio de Compostela», di Santiago acerca desde «fenómeno de literatura marxinal».
«Eu xa fago pequenas tolerías deste tipo, non é nada incoherente na miña traxectoria. Gústame facer cousas con máis valor social que mercantil», explica Carlos Santiago (La Voz de Galicia, 2-4-10).
Teatro de Cámara Ditea cumpre cincuenta anos:
“Alimentámonos do teatro, porque gozamos co que facemos, e alá onde imos, coas butacas cheas ou baleiras, notamos que o público comparte esa diversión con nós”, afirma Alberto Álvarez Escudero, o actual director da compañía. Ditea (Difusión do Teatro) naceu en 1960 por iniciativa dun dos pioneiros da arte dramática en galego, Agustín Magán, e ten no seu haber máis de 80 espectáculos, realizados por máis de 300 persoas ao longo deste medio século, entre as que se atopan actores como Xosé Manuel Olveira Pico, Mela Casal, Luis Zahera ou Xan Casas (Xornal de Galicia, 32-4-10).

Imaxes de: Xornal de Galicia, Galicia Hoxe, La Voz de Galicia.

1.4.10

O primeiro de abril...

...van os burros onde non deben de ir. Téñollo escoitado á miña avoa para avisar das bromas que podían caer nun día coma hoxe.
Ignoro a razón pola que se pasou esta festa para o 28 de decembro... Por Europa adiante, e supoño que boa parte do resto do mundo, séguenselle gastando bromas ós inocentes o primeiro de abril. (En realidade, os "simples mortais" padecemos o rexoubeo dalgúns VIP todo santo o ano. Un día especial, nin se nota.)
A foto que pego aquí, mesmo tratándose dunha broma, vén sendo unha homenaxea Hans Christian Andersen. Non é que a Sereíña ande falta de apetito.
A foto e mais a crónica sobre as inocentadas do primeiro de abril podemos lela no xornal La Repubblica: a escultura orixinal está estes días na Exposición Universal de Shangai, e un fato de trangalleiros aproveitou a ausencia para colocar este monumento alternativo.
Que Deus nos dea ganas de rir.